🌺آموزش مهارتهای زندگی
*مبحث چهارم*
دانش انجام یک کاررامی توان ازطریق مختلف کسب کرد.
مطالعه
مشاهده ی رفتاردیگران
پرسیدن ازدیگران و....
می توان به کمک این راههاازدانش چگونگی انجام ماهرانه ی یک کار،آگاهی یافت.
ولی آیابه نظرشماصرف دانش چگونگی انجام صحیح کارموجب می شود که مابتوانیم آن کاریاعمل رابه شکلی ماهرانه انجام دهیم؟
اصل واساس مهارت آموزی درهرزمینه ای به این صورت است که مهارت آموزسعی میکندباآگاهی ازچگونگی انجام کاروباتمرین های متوالی روز به روزبرمجموعه توانمندیهای خود،درآن موردخاص بیافزاید.مطمناشماقبول داریدکه بامشاهده ی صرف رانندگی یک فردیادیگر،یاخواندن یک کتاب درباره کارکردن باکامپیوتریادیدن فیلم آموزشی درموردبنایی ،نمیتوان توقع داشت که درآن زمینه ها،مهارتی بوجود می اید.
بلکه اگرپس ازمرحله ی کسب دانش،فردباتمرینهای متوالی خودرادرگیرکنداحتمال مهارت یافتن وجوددارد.
❗️حال بااین تفاسیرشمافکرمیکنیدکه چگونه می توان درمهارتهای زندگی به مهارت رسید؟
کاملاروشن است که برای تسلط یافتن برمهارتهای زندگی همچون دیگر مهارت ها،دانش وتمرین،مهمترین عناصرهستند؛بدین معنی که مابامطالعه وپرسیدن ازافرادماهروتوانمنددرزندگی،مشاهده ی اطرافیان و...به دانش مربوطه دست یافته وبایددانش مربوطه رابه عمل تبدیل کنیم.برای رسیدن به مهارت نیازمندسه اصل هستیم.
نگرش+دانش+ مهارت
که باطی کردن جلسات آموزشی مهارت های زندگی علاوه برپرداختن به بخشی ازدانش مربوط به هرکدام ازمهارت هاو انجام حداقل تمرین هابه این دومهم پرداخته میشود.باتمرین های مکررمیتوانیم دانش رابه رفتاروعمل تبدیل کنیم.
❗️دونکته مهم رابایددرنظربگیریم
اولاهدف دوره ی تحصیل بمراتب بالاترازاخذ یک مدرک تحصیلی است
دوماتنهامسول سلامت عمومی وبهداشت روانی هرکدام ازمادرمرحله ی اول خودشخص است.پس هرکس بایدبرای تسلط برمهارتهای موردنیاززندگی خودش گام بردارد.
علم چندان که بیشترخوانی
چون عمل درتونیست نادانی
نه محقق بودنه دانشمند
چارپایی بروکتابی چند
آن تهی مغزراچه علم وخبر
که بروهیزومستیادفتر
🌺 توصیه میشودمطالبی که درموردمهارت های زندگی به اشتراک گذاشته میشودرابصورت پیوسته باهم دنبال کنیم تامفیدترواقع بشود.
مهارت های دهگانه زندگی،مجموعه ای از تواناییها هستند که زمینه سازگاری و رفتار مفید را برای فرد فراهم میکنند. این تواناییها کمک میکند به اینکه فردمسولیت رفتارهای خودرادر نقش های اجتماعی متفاوتی که قرارمیگیرد بپذیرد و بدون آسیب زدن به خود و دیگران،بتواندمسله هاوچالش هایی ک درزندگی باآنهاروبرومیشود راباتوجه به موقعیتهایی که فرد درآنها قرارداردوالبته بادرنظرگرفتن خواسته هاو انتظاراتی که ازخودش دارد را بابهترین شرایط موجودحل کند.
به عبارت دیگر، مهارتهای زندگی توانایی هایی هستند که به ما کمک میکنند در موقعیتهای گوناگون، عاقلانه و درست رفتار کنیم؛ به طوری که با خود و دیگران سازگارانه ارتباط برقرار کرده بدون استفاده از خشونت بتوانیم مسایل پیش آمده را حل نماییم و ضمن به دست آوردن موفقیت در زندگی، احساس شادمانی داشته باشیم.
به جرات می توان گفت مهارت های دهگانه زندگی در حقیقت راهنمای زندگی سالم و اصلاح سبک زندگی هستند.
ده مهارت زندگی که سازمان بهداشت جهانی (WHO) مشخص نموده، عبارتند از:
🌺مهارت خودآگاهی
توانایی شناخت نقاط ضعف و قوت و یافتن تصویری واقع بینانه از خود. شناخت نیازها و تمایلات فردی برای آشنایی با حقوق و مسئولیت های فردی - اجتماعی
🌺مهارت همدلی
درک کردن دیگران و مشکلاتشان در هر شرایطی. این مهارت به دوست داشتن و دوست داشته شدن و در نتیجه، روابط_اجتماعیِ بهترِ افراد با یکدیگر می انجامد.
🌺مهارت روابط بین فردی
مشارکت و همکاری با دیگران، همراه با اعتماد واقع بینانه، که در کنار تقویت دوستی ها، دوستی های ناسالم را خاتمه می دهد تا کسی از چنین روابطی آسیب نبیند.
🌺مهارت ارتباط موثر
درک بهتر نیازها و احساسات دیگران، به شیوه ای که فرد بتواند نیازها و احساسات خودش را نیز در میان بگذارد. تا ارتباطی رضایت بخش شکل گیرد.
🌺مهارت مقابله با استرس
با آموختن این مهارت افراد هیجان های مثبت و منفی را در خود و دیگران می شناسند و سعی می کنند واکنشی نشان دهند که این عوامل مشکلی برای آنها ایجاد نکنند.
🌺مهارت مدیریت هیجان
هر انسانی که در زندگی خود با هیجانات گوناگونی از جمله غم، خشم، ترس، خوشحالی، لذت و موارد دیگر مواجه است که همه این هیجانات بر زندگی او تاثیر می گذارد. شناخت و مهار این هیجانات، همان مدیریت هیجان است. برای کسب این مهارت فرد به طور کامل باید بتواند احساسات و هیجانات دیگران را نیز درک و به نوعی این هیجانات را مهار کند.
🌺مهارت حل مسئله
زندگی سرشار از مسائل ساده و پیچیده است. با کسب این مهارت بهتر می توانیم مشکلات و مسائلی را که هر روز در زندگی برایمان رخ می دهند، از سر راه زندگی مان برداریم.
🌺مهارت تصمیم گیری
برای برداشتن هر قدمی در زندگی باید تصمیم گیری کنیم، مسیر زندگی انسان را تصمیم گیری های او مشخص می کند. با آموختن این مهارت اهداف خود را واقع بینانه تعیین و از میان راه حل های موجود بهترین را انتخاب می کنیم و مسئولیت عواقب آن را نیز به عهده می گیریم.
🌺مهارت تفکر خلاق
تفکر یکی از مهمترین مهارت های زندگی است. مهارت تفکر خلاق، همان قدرت کشف، نوآوری و خلق ایده ای جدید است تا در موارد گوناگون بتوانیم راهی جدید و موثر بیابیم. با آموختن تفکر خلاق، هنگام مواجهه با مشکلات و دشواری ها احساسات منفی را به احساسات مثبت تبدیل می کنیم.هنگامی که تفکر خلاق را می آموزیم دیگر مشکلات زندگی مزاحم ما نیستند، بلکه هر کدام فرصتی هستند تا راه حل های جدید بیابیم و مشکلات را به گونه ای حل کنیم که کسی تاکنون این کار را نکرده باشد.
🌺مهارت تفکر نقادانه
این مهارت موجب می شود هر چیزی را به سادگی قبول یا رد نکنیم و پیش از آن، موضوع مورد نظر را به خوبی مورد بررسی قرار دهیم و پس از آن، در مورد رد یا پذیرش آن تصمیم گیری کنیم. با آموختن تفکر نقادانه فریب دیگران را نمی خوریم و به عاقبت امور به خوبی فکر می کنیم و دقیق و درست تصمیم می گیریم و ارتباطات درستی برقرار می کنیم.
در بزرگسالی و بویژه در بین مردان، داشتن شغل مناسب دارای اهمیت است. شغلی که متناسب با نیازهای فرد باشد.
حال آنکه اگر فرد شغل مناسبی نداشته باشد، نارضایتی را تجربه میکند و اگر این نارضايتي تشدید شود و یا اینکه با مشکلات و مسائل دیگر زندگی در آمیخته و همزمان شود،افکار و اقدام به خودکشی را افزایش می دهد.
برخی از مشکلات شغلی شامل بیکاریهای طولانی، فقدان امنیت شغلی، دستمزد پایین و تحقیر و توهین در محیط کار میباشد.
اما عوامل خطر تحصیلی بیشتر در نوجوان مسئله ساز شده و موجب احساس ناتوانی و بیارزشی در او میشود و ممکن است باعث سرخوردگی و ناامیدی او شده و خطر خودکشی را افزایش دهد.
بخشی از مشکلات تحصیلی هنگامی است که واقعا شرایط تحصیلی نوجوان نسبت با افراد همسن و سالش ضعیف است.
معمولا عواملی همچون هوش و استعداد پایین، بیش فعالی و اهمالکاری موجب مشکلات تحصیلی میشود.
از دیگر عوامل مهم و خطر ساز در افزایش افکار و اقدام به خودکشی، عوامل ارتباطی است که فرد به دلیل نداشتن مهارت های مورد نیاز جهت ارتباط موثر با افراد گوناگون در معرض آسیب قرار گرفته و یا تنهایی و انزوا را تجربه کرده و احساس بی ارزشی شدید به تدریج باعث آشفتگی و رنج روانی فراوانی میشود و دست به اقداماتی جهت رهایی از این رنج ها میزند.
برخی از این عوامل در کنار عدم مهارت در ارتباط موثر، حل تعارض و مسئله، مدیریت روابط با دیگران و مدیریت فضای مجازی، شامل موارد زیر است:
*تعارضات بین فردی در محیطهای مختلف خانوادگی، تحصیلی و شغلی.
*وابستگی افراطی و مختل کننده به افراد محدود و عشق های یک طرفه،
*فقدان جسارت و توانایی نه گفتن و آسیب های اعتیاد به مواد مخدر و الکل.
برخی عوامل محیطی در فرد افکار خودکشی را ایجاد و تقویت میکنند که یکی از این این موارد هنگامی است که رسانهها به اخبار خودکشی افراد مشهور توجّه نشان میدهند زیرا علاوه بر اینکه انتشار اخبار خودکشی افراد مشهور، قبح خودکشی را کاهش میدهد افراد بخصوص جوانان و نوجوانان از آنها الگو میگیرند و خودکشی را یکی از راهحلهای پایان دادن به مشکلاتشان در نظر میگیرند.
در برخی موارد نیز رسانهها بر مظلومیت جوانی که بخاطر شکست عشقی خودکشی کرده است تأکید میکنند و در نهایت شنیدن مکرر اخبار خودکشی اشخاص مهم، فرد را به خودکشی ترغیب میکند.
از دیگر عوامل محیطی مهم که خطر افکار و اقدام به خودکشی را افزایش می دهد عبارتند از:
تغییرات محیطی ناگهانی شدید، فقدان و از دست دادن یکی از نزدیکان، وجود فردی با خودکشی موفق در خویشاوندان و دوستان، دسترسی آسان به وسایل خودکشی و عدم دسترسی به خدمات حرفهای مشاوره.